Khi người xem qua thông số kỹ thuật của đàn guitar điện hoặc bass Fender, một trong những thông số đầu tiên người chơi bắt gặp trong danh sách là loại gỗ được sử dụng để làm thân đàn. Ngoại trừ một vài trường hợp ngoại lệ, trong thời gian xuyên suốt lịch sử của Fender, chỉ có hai loại gỗ chính được sử dụng để chế tạo thân đàn điện - alder và ash.

• Tại sao lại là hai loại gỗ này? 
• Chúng là gì và có nguồn gốc từ đâu? 
• Tại sao chúng lại được sử dụng lâu đời trên hầu hết các nhạc cụ điện của Fender? 

Dưới đây là tóm tắt ngắn gọn về từng loại gỗ.

Ash (Gỗ Tần Bì)

Gỗ Ash là một trong những lựa chọn gỗ thân đàn phổ biến nhất của Fender trong lịch sử, đặc biệt là từ năm 1950 đến giữa năm 1956. Cho đến ngày nay, Fender vẫn tiếp tục sử dụng gỗ Ash cho một số dòng đàn guitar và bass nhất định.

Loại gỗ này được ưa chuộng bởi vẻ ngoài đẹp mắt, đặc biệt là khi được phủ lớp sơn màu vàng nhạt (blonde), tạo nên vẻ ngoài cổ điển và sang trọng. Bên cạnh tính thẩm mỹ, Ash còn mang đến âm thanh sáng, rõ ràng, với độ ngân vang tốt, phù hợp với nhiều thể loại nhạc, từ blues, rock đến jazz.

Gỗ Ash được chia thành hai loại chính dành cho thân đàn guitar điện: northern ash và southern ash (hay còn gọi là "swamp" ash). Trong đó, swamp ash được ưa chuộng hơn bởi trọng lượng nhẹ hơn, cộng hưởng tốt hơn và tạo ra âm thanh ngọt ngào, sắc nét với độ chi tiết cao.

Swamp ash, thường được tìm thấy ở các vùng đất ẩm ướt hơn ở miền Nam nước Mỹ, có trọng lượng nhẹ hơn so với northern ash và sở hữu những lỗ rỗng lớn, thoáng. Đặc điểm này khiến nó cộng hưởng tuyệt vời và tạo ra âm thanh ngọt ngào, với những nốt cao leng keng rõ ràng, âm trung sắc nét và âm trầm mạnh mẽ. Thân đàn guitar thường được ghép từ hai hoặc ba miếng swamp ash, mặc dù cũng có trường hợp sử dụng thân đàn nguyên khối. Loại gỗ này tạo ra âm treble sắc hơn và độ ngân vang tốt hơn, nhưng âm sắc tổng thể được đánh là giá là không ấm khi so với các loại gỗ đàn guitar khác.

Mặc dù sở hữu nhiều ưu điểm, gỗ swamp ash cũng đặt ra một số thách thức trong quá trình gia công. Lỗ rỗng lớn đòi hỏi việc trám kín trước khi sơn phủ. Ngoài ra, âm sắc của mẫu đàn có thân làm từ hai loại gỗ swamp ash có thể khác biệt nhiều hơn so với mẫu cây đàn sử dụng gỗ alder - loại gỗ có vân gỗ khít hơn và đồng nhất hơn.

Nhìn chung, swamp ash mang lại âm thanh rõ ràng, sắc nét. Bên cạnh đó, thân đàn được chế tác từ loại gỗ này cũng rất bắt mắt. Đây chính là lý do vì sao nhiều mẫu đàn Fender thân swamp ash từ những năm 50 được săn đón và đánh giá cao đến vậy.

Alder (Gỗ Trăn)

Vào giữa năm 1956, Fender đã đánh dấu bước ngoặt khi chuyển sang sử dụng gỗ Alder cho thân đàn guitar điện. Lý do cho sự thay đổi này nằm ở tính phổ biến và giá thành rẻ hơn so với gỗ Ash vốn được ưa chuộng trước đây. Nhờ ưu điểm về mặt kinh tế này, Fender có thể sản xuất guitar điện với số lượng lớn hơn, đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng tăng.

Mặc dù giá thành rẻ hơn, gỗ Alder vẫn đảm bảo chất lượng âm thanh tuyệt vời cho đàn guitar điện Fender. Alder mang đến âm thanh sáng, rõ ràng với độ ngân vang tốt, phù hợp với nhiều thể loại nhạc từ rock, blues đến jazz.

Alder thuộc họ nhà bạch dương, phân bố rộng rãi trên toàn thế giới ở vùng ôn đới phía Bắc, trải dài từ chí tuyến Bắc đến tận Vòng Bắc Cực. Trong số nhiều loại Alder trên thế giới, hai loại chính được sử dụng trong sản xuất đàn là Black Alder (hay European Alder), có nguồn gốc từ châu Âu và Tây Nam Á, và Red Alder, mọc tự nhiên ở Bờ Tây nước Mỹ.

Red alder (gỗ alder đỏ) là loại gỗ được sử dụng phổ biến nhất cho đàn guitar nói chung và đặc biệt là đàn guitar Fender nói riêng. Ưu điểm nổi bật của loại gỗ này chính là nguồn cung dồi dào và giá thành hợp lý. Red alder phân bố rộng rãi từ Đông Nam Alaska đến Trung California, chủ yếu trong phạm vi 200km tính từ bờ biển Thái Bình Dương, gần như ngay “tại sân nhà” của Fender, giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển và đảm bảo nguồn cung ổn định.

Ngoài ra, red alder còn sở hữu những đặc tính âm thanh tuyệt vời, phù hợp với nhiều thể loại nhạc. Red alder mang đến âm thanh sáng, rõ ràng với độ ngân vang tốt, giúp đàn guitar Fender tạo ra âm thanh mạnh mẽ, đầy sức sống.

Một Số Lựa Chọn Khác

Không chỉ dừng lại ở Ash và Alder, Fender còn linh hoạt sử dụng nhiều loại gỗ khác nhau cho thân đàn guitar điện xuyên suốt lịch sử phát triển. Một số lượng nhỏ đàn được sản xuất từ gỗ Mahogany trong những năm 1963 và 1964, và cho đến ngày nay, Mahogany vẫn được ứng dụng trên một số mẫu đàn nhất định. Basswood từng là lựa chọn phổ biến cho các dòng đàn Fender sản xuất tại Nhật Bản vào những năm 80 và 90, nhưng hiện tại chỉ còn rất ít mẫu sử dụng loại gỗ này. Ngoài ra, Fender cũng thỉnh thoảng thử nghiệm với các loại gỗ khác như poplar, pine và koto trên một số mẫu đàn guitar điện.