Guitar Điện Fender từ lâu đã được xem là dòng đàn mang tính biểu tượng để các nghệ sĩ thỏa sức sáng tạo. Với thiết kế kinh điển và âm sắc đa dạng, Stratocaster không chỉ là một mẫu đàn guitar mà còn là một biểu tượng của thế giới âm nhạc. Chính vì vậy, việc nâng cấp đàn Stratocaster luôn là một chủ đề được nhiều người chơi guitar quan tâm. Từ những nâng cấp nhỏ như thay đổi pickup đến những phiên bản được nâng cấp toàn diện hơn, Stratocaster luôn sẵn sàng biến hóa để đáp ứng nhu cầu của người chơi.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ với bạn 15 mẹo nhỏ mang lại hiệu quả vô cùng tốt để giúp mẫu đàn Stratocaster của bạn trở nên hoàn hảo hơn. Từ những điều chỉnh cơ bản như thay dây đàn, setup đàn đến những nâng cấp phức tạp hơn như nâng cấp cấu hình pickup, hệ thống điện tử, chúng tôi sẽ giúp bạn khám phá hết tiềm năng của mẫu đàn Stratocaster của chính mình.
1. Dan Armstrong Wiring

Dan Armstrong Wiring
Bạn có mong muốn sở hữu một cây guitar điện đa năng, phù hợp đa dạng thể loại nhạc khác nhau mà không cần phải nâng cấp quá phức tạp? Hệ thống dây điện Dan Armstrong chính là giải pháp hoàn hảo cho bạn. Thay vì phải thiết kế lại toàn bộ mẫu đàn để lắp humbucker hoặc khoan lỗ trên pickguard, sự nâng cấp này tận dụng tối đa hệ thống dây điện sẵn có được trang bị trên mẫu đàn Stratocaster đó. Bằng cách kết nối cả ba pickup với bộ điều khiển âm lượng cần đàn, bạn có thể linh hoạt chuyển đổi giữa các cấu hình pickup khác nhau, từ cấu hình SSS truyền thống đến cấu hình HSH với âm thanh mạnh mẽ đậm chất humbucker.
Nguyên lý hoạt động của Dan Armstrong này khá đơn giản. Khi bạn đặt bộ điều khiển âm lượng của cần đàn ở mức 10, bạn sẽ sở hữu cấu hình pickup SSS thông thường của Stratocaster. Tuy nhiên, khi bạn giảm dần mức âm lượng này, pickup cần đàn và ngựa đàn sẽ dần được kết nối song song và nối tiếp với pickup ở vị trí giữa, tạo ra âm thanh dày dặn, mạnh mẽ tương tự như humbucker. Điều này giúp bạn có thể tạo ra những âm thanh đa dạng, từ clean đến overdrive, từ blues đến rock, mà không cần phải thay đổi pickup.
2. Inductance Plating

Nhiều người chơi đã thử nghiệm việc lắp đặt tấm cảm ứng bằng thép không chỉ ở pickup ngựa đàn mà còn ở pickup giữa và cần đàn. Điều này giúp tạo ra những âm sắc đa dạng và độc đáo hơn. Bạn có thể thử nghiệm với các vị trí pickup khác nhau với kích thước tấm cảm ứng khác nhau để tìm ra âm thanh phù hợp nhất với phong cách chơi của mình. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc lắp đặt quá nhiều tấm cảm ứng có thể làm giảm độ sáng vốn có của âm thanh và làm tăng tiếng ồn cho mẫu đàn của bạn.
3. Blocking Off
Bạn muốn loại bỏ triệt để tiếng rung khó chịu trên mẫu đàn Stratocaster của mình? Để thực hiện điều này, bạn cần nới lỏng dây đàn và siết chặt các vít lò xo cho đến khi phần mặt trước của thanh rung chạm vào thân đàn. Tiếp theo, hãy lấy một miếng gỗ có độ dày vừa phải và gõ nhẹ vào giữa phần khối kim loại của thanh rung và mặt sau của rãnh. Sau đó, nới lỏng nhẹ các vít kẹp lò xo để chèn miếng gỗ vào đúng vị trí. Cuối cùng, bạn chỉ cần điều chỉnh lại action và nhịp điệu của đàn là xong.
Trước khi thay nắp lò xo để hoàn thiện quá trình, hãy dành chút thời gian để lắng nghe âm thanh của mẫu đàn Stracaster của bạn. Nhiều người chơi guitar tin rằng việc loại bỏ thanh rung sẽ giúp đàn Stratocaster có âm thanh hay hơn, đặc biệt là về độ vang và sự cộng hưởng. Tuy nhiên, đây chỉ là một quan niệm cá nhân và kết quả có thể khác nhau tùy thuộc vào sở thích âm thanh cá nhân của người chơi. Vì vậy, hãy tự mình trải nghiệm và đưa ra quyết định cuối cùng nhé!
4. Bridge Tone
Các pickup ở ngựa đàn Stratocaster thường có chất âm sáng không cân xứng, vì vị trí pickup này không được thiết kế để người chơi có thể điều chỉnh âm sắc một cách linh hoạt. Trước khi đầu tư vào một bộ pickup thay thế đắt đỏ, hãy thử hoán đổi bộ điều khiển âm sắc của pickup giữa với pickup ở ngựa đàn hoặc đặt một dây nối trên công tắc để pickup ở ngựa đàn và pickup giữa chia sẻ cùng một bộ điều khiển âm sắc. Hoặc pickup cần đàn và pickup giữa có thể chia sẻ, tùy thuộc vào sở thích cá nhân của bạn.
Bridge Tone
5. Curing Strat-itus
Bạn đã bao giờ cảm thấy bực mình khi dây E trầm trên mẫu Stratocaster của mình phát ra âm thanh khàn và có phần hơi méo, đặc biệt khi chơi ở các phím cao? Hiện tượng này, thường được gọi là "Strat-itus", xảy ra do lực từ của bộ thu âm tác động quá mạnh lên dây đàn, khiến cho dây khó rung động một cách tự do. Điều này thường xảy ra khi bộ thu âm được đặt quá gần dây đàn, đặc biệt là ở các phím cao. Khi lực từ quá lớn, lực từ này sẽ "kéo" dây đàn lại, gây ra hiện tượng mất âm và tạp âm không mong muốn.
Để khắc phục tình trạng "Strat-itus", chúng tôi khuyến khích bạn có thể áp dụng một số giải pháp sau:
- Điều chỉnh độ cao của bộ thu: Đây là giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất. Bạn có thể nhờ một người thợ sửa đàn có kinh nghiệm hạ thấp nhẹ bộ thu âm để giảm thiểu lực từ tác động lên dây đàn.
- Thay đổi loại dây đàn: Sử dụng dây đàn có độ dày lớn hơn hoặc làm bằng chất liệu khác có thể giúp giảm thiểu ảnh hưởng của lực từ.
- Điều chỉnh âm lượng và âm sắc: Nếu không muốn thay đổi cấu trúc của đàn, bạn có thể giảm âm lượng hoặc điều chỉnh âm sắc để giảm thiểu tiếng ồn gây ra bởi hiện tượng "Strat-itus".
6. Vibrato Tuning
Mỗi người chơi đều có một phong cách rung dây riêng, từ những rung nhẹ nhàng đến những rung mạnh mẽ và sâu. Việc thiết lập độ rung của dây đàn không chỉ ảnh hưởng đến âm sắc mà còn tạo nên dấu ấn cá nhân trong phong cách âm nhạc của bạn. Nếu bạn là người yêu thích những nốt rung đa dạng, kết hợp cả lên và xuống dây, thì lời khuyên của guitarist tài năng Carl Verheyen sẽ rất hữu ích. Ông gợi ý rằng bạn có thể điều chỉnh độ căng của dây đàn và hệ thống tremolo để dây G rung lên một nốt thứ ba, trong khi dây B và E rung lên một nửa cung. Với thiết lập này, những hợp âm của bạn sẽ trở nên lấp lánh và du dương hơn bao giờ hết. Điều thú vị là, với một chút luyện tập, bạn hoàn toàn có thể điều chỉnh độ rung một cách linh hoạt để phù hợp với từng bài hát và phong cách chơi của mình.
Vibrato Tuning
7. Swinging Arms
Cần rung là một bộ phận quan trọng trên cây đàn guitar, đóng vai trò không nhỏ trong việc tạo ra âm thanh và hiệu ứng rung độc đáo. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, cần rung có thể bị lỏng lẻo, dẫn đến việc cần rung không còn hoạt động trơn tru và chính xác như ban đầu. Khi cần rung bị lỏng, âm thanh sẽ trở nên kém sắc nét và khó kiểm soát, ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm chơi đàn của bạn.
Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể áp dụng một số mẹo nhỏ sau đây. Đầu tiên, hãy thử quấn một lớp băng PTFE (Teflon) mỏng quanh phần ren của cần rung. Băng PTFE có tác dụng tăng ma sát, giúp siết chặt cần rung hiệu quả hơn. Bạn có thể tìm mua băng PTFE tại các cửa hàng vật liệu xây dựng. Ngoài ra, một cách khác để tăng độ ổn định cho cần rung là thả một lò xo nhỏ vào bên trong khối cần rung. Lò xo này sẽ tạo ra một lực ép nhẹ lên cần nhún, giúp cố định cần rung chắc chắn hơn.
8. Push-Push Switching
Khác với núm điều chỉnh có khía trên đàn Telecaster, núm điều chỉnh trên đàn Stratocaster thường có thiết kế trơn nhẵn hơn, khiến cho việc thao tác với công tắc push-pull trở nên khó khăn hơn. Chính vì vậy, nhiều người chơi đã tìm kiếm những giải pháp thay thế tiện lợi hơn. Một trong những lựa chọn được ưa chuộng là công tắc push-push. Với thiết kế đơn giản, bạn chỉ cần chạm nhẹ vào đầu núm để bật hoặc tắt công tắc, giúp cho việc điều chỉnh âm thanh trở nên nhanh chóng và chính xác hơn. Ngoài ra, công tắc push-push còn mang đến một ưu điểm nổi bật khác rằng công tắc này rất phù hợp để lắp đặt các dây tùy chỉnh một cách kín đáo. Bạn không cần phải thực hiện những thay đổi lớn trên thân đàn như khoan lỗ. Điều này giúp bảo vệ vẻ đẹp nguyên bản của mẫu đàn và cho phép bạn tùy chỉnh âm thanh theo ý muốn mà không gây ảnh hưởng đến ngoại hình của đàn.
Push-Push Switching
9. Memphis Wiring
Nếu bạn là tín đồ của âm thanh ấm áp, chắc nịch của Telecaster nhưng lại yêu thích sự đa dạng và linh hoạt của Stratocaster? Nâng cấp dây kiểu Memphis chính là câu trả lời hoàn hảo dành cho bạn. Được đặt theo tên của huyền thoại Roland Janes thuộc hãng thu âm Sun Records, sự nâng cấp này đã trở nên vô cùng phổ biến trong cộng đồng những người chơi Strat. Ý tưởng chính của bản nâng cấp này là kết hợp những đặc điểm nổi bật của cả hai loại đàn, mang đến cho cây Strat của bạn một âm sắc mới mẻ và đa dạng hơn.
Để thực hiện sự nâng cấp dây kiểu Memphis, bộ phận thu ở giữa của mẫu đàn Stratocaster đó sẽ được tách biệt hoàn toàn khỏi công tắc chọn pickup và nút điều khiển âm lượng. Thay vào đó, công tắc 3 chế độ pickup sẽ được kết hợp cùng với nút điều khiển âm lượng và âm sắc để có thể hoạt động giống như trên một mẫu đàn Telecaster. Điều này có nghĩa là bạn có thể dễ dàng chuyển đổi giữa các chế độ pickup khác nhau, từ pickup ngựa đàn, pickup giữa đến cả ba pickup hoạt động song song. Đồng thời, nút điều khiển âm lượng thứ hai sẽ trở thành nút điều khiển riêng cho pickup giữa, giúp bạn linh hoạt điều chỉnh âm lượng của từng pickup một cách độc lập. Nhờ vậy, bạn sẽ có đầy đủ các tùy chọn điều chỉnh âm thanh như trên một mẫu Strat thông thường, đồng thời có thêm lựa chọn kết hợp cả ba pickup, tạo ra những âm sắc dày dặn và ấm áp đặc trưng của các mẫu đàn Telecaster.
Memphis Wiring
10. Sticking Points
Một trong những vấn đề thường gặp ở đàn Stratocaster đó là hiện tượng dây đàn dễ bị xô lệch, ảnh hưởng đến độ ổn định của dây và chất lượng âm thanh. Nguyên nhân chính của vấn đề này thường nằm ở phần lược đàn (nut). Ma sát giữa dây đàn và lược đàn khiến dây đàn khó di chuyển trơn tru, dẫn đến tình trạng dây đàn bị xô lệch khi lên dây hoặc chơi đàn. Chúng tôi mang đến cho bạn những giải pháp đơn giản mà vô cùng hiệu quả. Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản như:
- Bôi trơn lược đàn: Sử dụng các chất bôi trơn chuyên dụng như Big Bends Nut Sauce, Music Nomad Tune-It hoặc các chất bôi trơn thông thường như than chì, son dưỡng môi để giảm ma sát giữa dây đàn và lược đàn.
- Kiểm tra saddle: Ngoài lược đàn, bạn cũng nên kiểm tra và bôi trơn nhẹ phần saddle để đảm bảo dây đàn di chuyển trơn tru hơn.
- Nâng cấp hệ thống rung: Để cải thiện độ ổn định và phản hồi của đàn, bạn có thể cân nhắc việc nâng cấp hệ thống rung bằng các sản phẩm của Wudtone.
Sticking Points
11. Stringing Down
Một trong những đặc điểm thiết kế của cần đàn guitar Fender là rãnh khá nhỏ trên lược đàn. Điều này đồng nghĩa với việc dây đàn tiếp xúc với lược đàn ở một góc rất nông. Hậu quả là dây đàn dễ bị rung và tạo ra tiếng ồn không mong muốn phía sau lược đàn, ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh tổng thể của cây đàn.Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng này là do thiết kế rãnh nhỏ trên lược đàn. Rãnh càng nhỏ, dây đàn càng dễ bị rung và tạo ra ma sát khi di chuyển qua lược đàn. Để khắc phục vấn đề này, chúng tôi thường áp dụng cash sau:
- Thay đổi kỹ thuật xỏ dây: Thay vì cắt ngắn dây đàn, bạn có thể chừa lại một đoạn dây đủ dài để quấn quanh trục lên dây nhiều lần. Cách làm này giúp dây đàn bật ra từ dưới cùng của trục lên dây, giảm ma sát và cải thiện độ ổn định.
Ưu điểm của việc thay đổi kỹ thuật xỏ dây:
- Giảm ma sát: Việc quấn dây quanh trục lên dây nhiều lần giúp giảm ma sát giữa dây đàn và lược đàn, từ đó giảm thiểu tiếng ồn và cải thiện độ ổn định của dây.
- Dễ thực hiện: Đây là một phương pháp đơn giản và không đòi hỏi phải thay đổi bất kỳ bộ phận nào trên đàn.
- Không gây hư hại đàn: Cách làm này hoàn toàn an toàn và không gây hư hại đến mẫu đàn của bạn.
Stringing Down
12. Joint Ventures
Một vấn đề khá phổ biến với các loại đàn guitar có cần đàn kiểu Fender đó là tình trạng cần đàn bị lỏng lẻo xô lệch khi để trong bao đàn. Điều này không chỉ gây ra sự bất tiện khi di chuyển mà còn có thể ảnh hưởng đến độ ổn định của cần đàn, gây ra các vấn đề ảnh hưởng đến âm sắc, trải nghiệm chơi cũng như cần đàn không còn được bền bỉ như ban đầu. Để khắc phục tình trạng cần đàn bị lỏng, bạn có thể áp dụng một số cách sau:
- Sử dụng các vật liệu làm đầy: Đối với những chiếc túi quá rộng, bạn có thể sử dụng các vật liệu như gỗ dán, xốp mềm để nhét vào các khoảng trống, giúp cố định cần đàn chắc chắn hơn.
- Kiểm tra và siết chặt ốc vít: Nếu vấn đề nằm ở các ốc vít bị lỏng, bạn có thể tự mình siết chặt lại hoặc nhờ thợ sửa đàn kiểm tra và khắc phục.
- Lắp miếng chèn ren: Đây là giải pháp lâu dài và hiệu quả nhất. Miếng chèn ren như EZ Lok sẽ giúp cố định cần đàn chắc chắn hơn, cải thiện độ ổn định và truyền âm của đàn.
13. Pickup Upgrade
Nâng cấp pickup là một trong những cách hiệu quả nhất để thay đổi âm sắc và phong cách cho mẫu đàn điện của bạn. Tuy nhiên, đây cũng là một quyết định đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng. Với vô số lựa chọn về loại dây quấn, nam châm, cấu trúc và thương hiệu, việc tìm ra một cấu hình pickup phù hợp với phong cách âm nhạc và sở thích cá nhân của bạn không hề dễ dàng.
Việc lựa chọn sai pickup không chỉ lãng phí tiền bạc mà còn có thể làm giảm giá trị của mẫu đàn đó. Do đó, trước khi quyết định nâng cấp, bạn cần dành thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng về các thông số kỹ thuật của pickup, so sánh các loại pickup khác nhau và lắng nghe âm thanh của các cấu hình pickup đó qua những video demo.
14. Buzz Off
Một trong những vấn đề thường gặp ở đàn Stratocaster là tiếng ồn, đặc biệt là tiếng vo ve và tiếng ù khi nghe trên amplifier. Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng này là do thiết kế của bộ thu âm. Khi các cuộn dây của bộ thu cắt qua các đường sức từ của trường điện từ, các cuộn dây này sẽ tạo ra một điện áp cảm ứng nhỏ, gây ra tiếng nền ồn. Tiếng ồn không chỉ làm giảm chất lượng âm thanh của mẫu đàn mà còn gây ra sự khó chịu cho người chơi, đặc biệt khi chơi trong môi trường có nhiều thiết bị điện. Để giảm thiểu tiếng ồn trên Stratocaster, người chơi có thể áp dụng một số giải pháp sau:
- Sử dụng pickup RWRP: RWRP (Reverse Wound Reverse Polarity) ở vị trí pickup giữa sẽ giúp khử tiếng ù khi kết hợp với các pickup khác. Tuy nhiên, giải pháp này chỉ hiệu quả khi bạn chơi ở vị trí 2 và 4.
- Lót khoang thu và điều khiển: Việc lót khoang thu và điều khiển bằng lá đồng có keo dính hoặc lắp cuộn dây giả có thể giúp giảm thiểu nhiễu điện từ, từ đó giảm tiếng ồn.
Lắp bộ pickup không gây tiếng ồn: Đây là giải pháp hiệu quả nhất để loại bỏ hoàn toàn tiếng ồn trên Stratocaster. Các loại bộ thu không gây tiếng ồn thường có thiết kế đặc biệt, giúp giảm thiểu nhiễu điện từ và cải thiện tín hiệu trên nhiễu (S/N).
Buzz Off
15. Saddle Up
Saddle, mặc dù là một bộ phận nhỏ trên tổng thể mẫu đàn guitar, nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc truyền tải âm thanh và ảnh hưởng đến độ ổn định của dây đàn. Việc lựa chọn và nâng cấp saddle có thể mang lại những cải thiện đáng kể cho âm thanh và khả năng chơi của mẫu đàn Stratocaster của bạn.
Ngoài saddle truyền thống, hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại saddle khác nhau được làm từ các vật liệu khác nhau như thép không gỉ, Tusq, đồng thau hay titan. Mỗi loại vật liệu sẽ mang đến những đặc tính âm thanh và độ bền khác nhau. Ví dụ, saddle bằng thép không gỉ thường có độ bền cao và âm thanh sáng, trong khi saddle bằng Tusq lại mang đến âm thanh ấm áp và tự nhiên hơn. Để cải thiện độ ổn định khi lên dây và tăng cường âm sắc, bạn có thể cân nhắc các loại saddle đặc biệt như:
- Saddle con lăn: Giúp giảm thiểu ma sát giữa dây đàn và saddle, giúp dây đàn di chuyển trơn tru hơn và ổn định hơn.
- Saddle Graph Tech String Saver: Được thiết kế đặc biệt để giảm thiểu nguy cơ đứt dây, đồng thời cải thiện độ bền của dây đàn.
- Saddle Graph Tech Ghost: Tích hợp công nghệ piezo, cho phép bạn tạo ra âm thanh acoustic chỉ bằng một nút bấm, mở rộng khả năng âm thanh của mẫu đàn.
Saddle Up