Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về nhạc cụ hơi lớn nhất hiện nay: kèn saxophone contrabass.
Mặc dù có sức hấp dẫn riêng (âm thanh của nó thấp hơn cả một quãng tám so với người anh em họ ầm ầm của nó là kèn saxophone baritone), nhưng nó đã được sử dụng trong một số bản thu âm nổi tiếng, như chúng tôi sẽ chỉ cho bạn thấy.
Trước tiên, chúng ta hãy quay lại với những điều cơ bản…
Có bốn thành viên của họ kèn saxophone mà chúng ta thường thấy và nghe thấy:- soprano
- alto
- tenor
- baritone
Đây là những nhạc cụ – đặc biệt là kèn saxophone alto và tenor – chiếm ưu thế trong nhiều album nhạc jazz hay nhất trong lịch sử.
Tuy nhiên, có những loại saxophone khác ngoài bộ tứ này; những nhạc cụ hấp dẫn có âm thanh cực cao hoặc cực thấp. Nếu chúng ta tiếp tục đi sâu hơn (lớn hơn) vào họ saxophone, tiếp theo chúng ta sẽ tìm thấy saxophone bass, tiếp theo là saxophone contrabass khổng lồ.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét kỹ hơn loại nhạc cụ hấp dẫn, hiếm thấy này cũng như một số nhạc sĩ đã từng chơi loại nhạc cụ này.
Kèn Saxophone Contrabass
Tất cả các thành viên hiện đại của họ saxophone đều là nhạc cụ chuyển tông, có cao độ là Mi giáng hoặc Si giáng.
Giống như kèn saxophone alto và baritone, kèn contrabass là nhạc cụ có cung E♭, nghĩa là khi chơi nốt C, âm thanh sẽ giống như nốt Eb trên đàn piano.
Xét về kích thước và trọng lượng, đàn contrabass thực sự là một gã khổng lồ.
Kèn saxophone baritone được coi là khá to và khó sử dụng – bạn không muốn mang theo nó khi đi bộ trong thời gian dài – nhưng ống tạo nên kèn contrabass lại dài gấp đôi kèn baritone!
Đàn contrabass đôi khi chỉ được chơi bằng dây đeo cổ - ban đầu nó được dùng trong các ban nhạc diễu hành, cùng nhiều mục đích khác - nhưng thường được giữ thẳng đứng bằng giá đỡ kèn saxophone để chịu trọng lượng.
Nó nặng khoảng 20 kg và cao khoảng 1,9 mét.
Nó sử dụng cùng hệ thống ngón bấm như tất cả các loại saxophone khác, vì vậy về mặt lý thuyết, bất kỳ người chơi saxophone nào cũng có thể chơi được, mặc dù, như bạn có thể thấy, nó cần nhiều không khí hơn so với những người anh em họ nhỏ hơn của nó!
Âm thanh Contrabass
Giống như hầu hết các loại saxophone khác, phạm vi chơi của contrabass trải dài từ nốt B giáng thấp đến nốt F cao, khoảng hai quãng rưỡi (mặc dù một số phiên bản hiện đại giảm xuống nốt A thấp và lên đến nốt F thăng cao).
Phạm vi cao độ hòa nhạc được viết ra của nó – phạm vi mà nó sẽ phát ra trên đàn piano – là Rê giáng 1 (gần ba quãng tám dưới nốt Đô giữa), lên đến La giáng 3, nằm thấp hơn nốt Đô giữa một vài nốt.
Âm thanh của nó thấp hơn một quãng tám so với giọng baritone và thấp hơn hai quãng tám so với giọng alto.
Vì phạm vi quá thấp nên tai người thường khó phân biệt được cao độ của đàn contrabass khi chơi ở quãng âm thấp!
Với lỗ khoan lớn, đàn contrabass có âm thanh lớn, mạnh mẽ, có thể tạo ra âm thanh đặc biệt ấn tượng trong không gian rộng lớn với âm học dễ chịu.
Giống như các loại saxophone khác, âm thanh của nó có thể khàn khàn và chói tai, hoặc nhẹ nhàng và êm dịu, tùy thuộc vào người chơi, cách lắp lưỡi gà và ống ngậm.
Vì kích thước bắt mắt nên màn trình diễn của đàn contrabass thường tạo nên một cảnh tượng thực sự: đây không phải là nhạc cụ dễ điều khiển về mặt vật lý!
“Nó thu hút sự chú ý về mặt âm sắc cũng như về mặt thị giác. Độ cộng hưởng và độ sâu của âm thanh, sức mạnh rung chuyển của sàn gỗ và âm vực sâu của nhạc cụ này (nốt thấp nhất của nó là nốt Đô thăng thấp nhất trên đàn piano) chắc chắn làm cho sự hiện diện của nó được biết đến.” Nghệ sĩ saxophone và nhà sử học Paul Cohen
Người chơi saxophone contrabass và sử dụng trong âm nhạc
Nói một cách trung thực thì đàn contrabass không được nhìn thấy thường xuyên.
Rất hiếm khi gặp một nghệ sĩ saxophone nào sở hữu một cây đàn contrabass, vì vậy các nhà soạn nhạc và biên soạn có xu hướng không sáng tác cho loại đàn này, và loại đàn này thường không được sử dụng trong các ban nhạc jazz.
Tuy nhiên, đôi khi nó lại xuất hiện trong tay của các chuyên gia.
Scott Robinson, một nghệ sĩ saxophone đến từ New York nổi tiếng với việc sử dụng các nhạc cụ hơi khác thường, sở hữu một cây đàn contrabass.
Ông đã chơi bản nhạc này trong nhạc phim và trong nhiều bản nhạc jazz khác nhau, bao gồm cả bản nhạc “Ko Ko” và “Basso Profundo” trong album Thinking Big của ông, trong đó ông cũng chơi kèn saxophone baritone, bass và giai điệu C, cùng nhiều loại kèn khác.
Anthony Braxton, một nghệ sĩ saxophone khác thích thử nghiệm với mọi loại nhạc cụ, đã sử dụng saxophone contrabass theo phong cách tiên phong hơn trong album For Trio năm 1974 của mình.
Nhạc cụ này ban đầu được hình thành như một phần trong bộ sưu tập saxophone ban đầu của Adolph Sax, với mục đích là cung cấp âm sắc trầm trong dàn nhạc giao hưởng cũng như trong các ban nhạc quân đội.
Tuy nhiên, kèn saxophone chưa bao giờ thực sự được ưa chuộng như một nhạc cụ dàn nhạc, và kèn contrabass, giống như các thành viên khác trong họ kèn saxophone có âm vực cực cao hoặc cực thấp, dần dần ít được sử dụng.
Tuy nhiên, đàn contrabass đã xuất hiện trong một số ban nhạc khiêu vũ vào những năm 1920 và 1930.
Nó cũng thường được sử dụng trong các dàn hợp xướng saxophone - các nhóm nhạc lớn chỉ gồm nhiều loại saxophone khác nhau - và đôi khi trong các nhóm nhạc cổ điển đương đại.
Nhà sản xuất Saxophone Contrabass
Cho đến gần đây, mua một mẫu kèn cổ điển là cách tốt nhất để có được kèn saxophone contrabass và số lượng có hạn.
Tuy nhiên, hiện nay, các mẫu mới đang được sản xuất bởi Benedikt Eppelsheim, một công ty nhỏ có trụ sở tại Munich chuyên sản xuất các loại nhạc cụ hơi có âm thanh đặc biệt cao và thấp.
Tuy nhiên, như bạn mong đợi từ một thiết bị chuyên dụng lớn như vậy, chúng chắc chắn không hề rẻ..!
Hãy đến với Tân Nhạc Cụ, chúng tôi sẽ luôn cập nhật các bài viết về nhạc cụ và giúp cho bạn hiểu sâu rộng hơn về chúng.